We maken ons sterk voor arbeidsbeperkten
Sinds de invoering van de Participatiewet in 2015 zitten veel arbeidsbeperkten zonder werk. De werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt daalt. Deze ontwikkeling is ook Roelof Schaafsma, voorzitter van het platform van ondernemingsraden SW in Midden & Oost Nederland opgevallen. ‘Het is voor gemeentes voordeliger om een uitkering te verstrekken, dan om deze mensen te begeleiden naar werk.’
Schaafsma werd gekozen als voorzitter van de OR van de Tomingroep, een organisatie die medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt de mogelijkheid biedt zich verder te ontplooien. Hij kreeg de ruimte van de directeur om niet alleen binnen het bedrijf rond te kijken, maar zeker ook buiten het bedrijf. Zo kwam hij bij het platform ondernemingsraden MZSW (medezeggenschap in de sociale werkvoorziening) terecht. Hij is inmiddels voorzitter van het platform in de regio Midden & Oost en actief in de landelijke klankbordgroep. ‘Het is goed dat ik de ruimte heb gekregen om ook buiten het bedrijf te kijken. Het is overal anders en daar leer je van. Deze ervaringen kon ik meenemen naar onze eigen OR.’
Antwoorden toetsen
‘Binnen ons bedrijf leggen we ons snel neer bij beslissingen van hogerop,’ zegt Schaafsma. In de ondernemingsraad heeft hij geleerd om door te vragen. ‘Natuurlijk vond ik dat in het begin wel spannend. Het voelde alsof ik mijn boekje te buiten ging. Maar het is wel goed om te weten waarom iets op een bepaalde wijze wordt gedaan. Ik stel mijn vragen aan de directeur, de RvC en zelfs aan de wethouder. Op deze manier toets ik de antwoorden die ik krijg. Dat is geen wantrouwen, het laat zien dat ik serieus met mijn werk bezig ben.’
Weinig werkgelegenheid arbeidsbeperkten
Schaafsma merkt dat zeker in de kleinere gemeentes in het oosten weinig werkgelegenheid is voor arbeidsbeperkten. Hij weet ook wel hoe dat komt: ‘Het kost de gemeentes veel geld. Het is voordeliger om een uitkering te verstrekken, dan om deze mensen te begeleiden naar werk.’ Wat de oplossing is? ‘Het moet grote bedrijven aantrekkelijk worden gemaakt om deze mensen in dienst te nemen. Denk aan een tegemoetkoming van de regering. Op dit moment wordt er wel veel over de Participatiewet gesproken, maar er worden weinig keuzes gemaakt.’
Belangrijke rol ondernemingsraden
Het is een taak voor de ondernemingsraden om de geringe werkgelegenheid onder de aandacht te brengen. Schaafsma heeft dit probleem dan ook vanuit de landelijke klankbordgroep aan de kaak gesteld bij de regering. ‘We hebben de regering een manifest aangeboden. De standpunten die in dit manifest stonden, zijn inmiddels ook overgenomen door vakbonden en gemeentes. Dat betekent dat ons manifest wel de bal aan het rollen heeft gebracht.’
Om het belang van de ondernemingsraad nog maar eens te onderstrepen, vertelt Schaafsma over zijn grootste prestatie als OR-lid van de Tomingroep. ‘In 2016/2017 was er weinig werk. Het werk werd vooral uitbesteed. Daar hebben we vragen over gesteld aan het algemeen bestuur. Zij worden geacht de continuïteit van het bedrijf te waarborgen. Eind 2017 is er gelukkig gekozen voor de Tomingroep. Alle opdrachten kwamen weer bij ons terecht.’
Toekomst sociale werkplaatsen
Schaafsma ziet dagelijks de meerwaarde van sociale werkplaatsen. ‘Deze mensen hebben de ruimte nodig om zichzelf te zijn. Ik zie vaak dat ze prima mee kunnen draaien in het reguliere werk, totdat er iets onverwachts gebeurt. Dan kunnen ze ineens helemaal van slag zijn.’ De rol van de ondernemingsraad is hierin duidelijk: ‘De OR heeft de taak zich sterk te maken voor deze mensen. We moeten arbeidsbeperkten altijd zo goed mogelijk van dienst zijn. Zij hebben dezelfde rechten en plichten binnen een bedrijf als reguliere collega’s.’